Mijn medewerker wil geen pensioen, hoe los ik dit op?

Ik heb deze vraag meerdere keren voorgelegd gekregen. Zowel van werkgevers met een collectief pensioen binnen een CAO, als van werkgevers zonder CAO, die een eigen pensioenregeling aanbieden aan hun medewerkers.

  • ‘Ik heb een afstandsverklaring van mijn pensioenverzekeraar’
  • ‘Dan laat ik ze toch een briefje in het dossier tekenen?
  • ‘Dan zet ik pensioenregeling gewoon niet in het contract’
  • ‘Medewerker wil niet komen werken als zij pensioen moet betalen, dat scheelt haar teveel netto-inkomen’.

Dit lijken allemaal logische redenen en oplossingen. Maar welke risico’s loopt u als werkgever?
 
Monica Swalef (pensioen juriste) legt uit welke risico’s u loopt bij het aanvaarden van een afstandsverklaring, en geeft u advies.
 
Antwoord
 
Renée, natuurlijk geef ik graag antwoord op je vraag ‘kan ik een afstandsverklaring van pensioen accepteren en wat zijn de risico’s’. Dat doe ik door middel van onderstaand Pensioenbericht.
 
Pensioenbericht afstand van pensioen
 
Laat ik bij het begin beginnen. In Nederland kennen we geen zogenaamde pensioenplicht. Dus, eigenlijk is iedere werkgever vrij om zijn werknemers al dan niet een pensioenovereenkomst (pensioenregeling) aan te bieden. Echter, in werkelijkheid geldt voor heel veel werkgevers en werknemers (ongeveer 78%) wel degelijk een pensioenplicht. Dat komt omdat de werkgever een bedrijf heeft in een sector waar de CAO verplicht om, al dan niet via een zogenaamd verplicht gesteld bedrijfstakpensioenfonds, een pensioenregeling te hebben. Bijvoorbeeld in de bouw. Die werkgevers en werknemers zijn altijd verplicht om deel te nemen aan de pensioenregeling. Het niet meedoen is verboden. Het doen van afstand door de werknemer is daarmee niet mogelijk.
 
Voor de overige werkgevers geldt dat zij zelf vrij zijn om al dan niet pensioenovereenkomsten aan te bieden aan de werknemers. Strikt juridisch kan de werknemer het aanbod van de werkgever weigeren. Er komt dan geen pensioenovereenkomst tot stand. Op dat moment vraagt de werkgever de werknemer (en diens partner) om een zogenaamde afstandsverklaring te tekenen.
 
Echter, ik ben de mening toegedaan dat het doen van afstand van een pensioenregeling bijna onmogelijk is geworden en wel om de volgende redenen:
1.    Jurisprudentie wijst erop dat bij het afstand doen van pensioen de rechter wil zien dat de betrokken werknemer uitvoerig is voorgelicht over de consequenties voor hemzelf en zijn partner. Op een eenmaal gemaakte keuze kan namelijk (over het algemeen) niet worden teruggekomen met betrekking tot het verleden. Naar de toekomst toe, zal de pensioenuitvoerder, mochten ze dit toestaan, overigens ook medische waarborgen verlangen (hetgeen kan betekenen dat het risico niet verzekerd kan worden). In het uiterste geval dat de werknemer later alsnog terugkomt op zijn keuze en in staat is om aan te tonen dat de werkgever niet juist heeft voorgelicht, is de werkgever wellicht verplicht de pensioenaanspraken alsnog na te komen en uit te keren, met alle (fiscale en financiële ) consequenties van dien.
2.    De werkgever moet nagaan of de mogelijkheid bieden van afstand doen past in het kader van gelijke behandeling (denk aan vrouwen, parttimers, oproepkrachten).
3.    Veelal kent de uitvoeringsovereenkomst (overeenkomst tot uitvoering van de pensioenregeling tussen werkgever en pensioenuitvoerder) een verplichte aanmelding van alle werknemers van de werkgever; dit om het collectieve tarief te kunnen hanteren en om anti-selectie te voorkomen. Afstandsverklaringen worden daardoor door de meeste pensioenuitvoerders niet (meer) geaccepteerd.
 
Kortom, ik adviseer werkgevers om de pensioenregeling net zo te behandelen als andere arbeidsvoorwaarden (vakantiedagen, auto van de zaak etc.). Dat betekent dat er geen afstand van kan worden gedaan. Als een werknemer toch niet mee wil doen, is de consequentie dat hij of zij op zoek zal moeten gaan naar een baan bij een bedrijf waar geen pensioenregeling geldt.
 
Hartelijke groeten,
Mr Monica Swalef
 
Pensioen juriste
Monica Swalef Pensioen Consultancy B.V.
 
Disclaimer:
Onze PENSIOENBERICHTEN zijn opgemaakt naar de stand van zaken van verspreiding. Onze PENSIOENBERICHTEN zijn geen verstrekte adviezen. Adviezen verstrekken wij slechts na ontvangst van een ondertekende opdrachtbevestiging.
Alhoewel uiterste zorgvuldigheid is nagestreefd, aanvaardt Monica Swalef Pensioen Consultancy B.V. geen enkele aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruiken van de in onze PENSIOENBERICHTEN opgenomen informatie en wenken.
Alle rechten voorbehouden. Niets uit onze PENSIOENBERICHTEN, mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Monica Swalef Pensioen Consultancy B.V.